Foto: Dudok Architectuur Centrum

Home / Architectuur / Architectuur Hilversum / 19e eeuw (1800-1915) / Autopalace De Wit

Autopalace De Wit
1912 / J.R. de Jong en G. Kuypers

Naarderstraat 8, Hilversum

Aan de Naarderstraat liet ondernemer F. de Wit in 1912 een autogarage oprichten in Art Nouveaustijl met een voor de tijd zeer modern schaaldak. Al snel kreeg het gebouw nieuwe functies. Gedurende vele jaren huisvestte het een bioscoop. Halverwege het tweede decennium van de eenentwintigste eeuw was van de oorspronkelijke opzet weinig meer over. Sloop leek nabij, maar kon nipt worden voorkomen toen delen van de originele voorgevel tevoorschijn kwamen. Het pand werd direct aangewezen als gemeentelijk monument. Herbestemming volgde en in 2018 opende een foodhall met bierbrouwerij zijn deuren in een geheel gerestaureerd pand.

Autogarage

Garagehouder De Wit liet een markant gebouw neerzetten aan de Naarderstraat waar enkele jaren eerder de oude boerderijen waren afgebroken. Architect J.R. de Jong tekende voor de opzet van het gebouw als een grote open hal. Civiel-ingenieur G. Kuypers ontwierp het bijzondere en destijds zeer moderne schaaldak van gewapend beton dat de enorme vrije ruimte overspande. In die dagen was beton een nieuw bouwmateriaal. Om de glooiende dakvorm te realiseren, werd het gegoten in een grote mal. Het dak werd voorzien van vierkante lichtopeningen. De enorme showroomramen werden geflankeerd door (dorische) pilasters. In het boogveld kwamen twee gevelreliëfs die middels een autostuur verwezen naar de moderne tijd en de functie van het pand. Hoog op de voorgevel prijkte in een stalen frame den naam ‘De Wit Autopalace’.

Nieuwe functies

Niet veel later prijkten de letters NSF in het ijzeren frame. In 1919 richtte de Nederlandse Seintoestellen Fabriek het pand in als tijdelijke assemblageafdeling, tot deze in 1921 verhuisde naar de nieuwe fabriek aan de Jan van der Heijdenstraat. De voormalige garage werd vervolgens in gebruik genomen als feestgebouw met tentoonstellings- en toneelzaal en de naam Trianon verving die van NSF in het stalen frame. Het pand werd meermalen verbouwd, mede vanwege de brandveiligheidseisen die aan een feestgebouw werden gesteld. In 1927 werd de feestzaal overgenomen door het Casino Theater.

Bioscoop

Architect A.D.B. Maas uit Rotterdam paste de voorgevel aan en de gevelreliëfs werden achter gevelplaten verborgen. De grote glazen openingen verdwenen om plaats te maken voor smalle verticale vensters en een entree met vestiaire onder een luifel. Boven de entree kwam een grote lichtbak met de naam Casino. Ook het stalen frame verdween van het dak. In het Casino Theater werden al vanaf het begin films vertoond en langzamerhand kreeg de bioscoopfunctie de overhand. In 1972 werd het pand vervolgens grootscheeps verbouwd door Architectenbureau J.M. Janssen uit Overasselt. Er kwamen twee bioscoopzalen. De voorgevel werd als een rechthoekige doos ingepakt en voorzien van gevelbeplating. Ook aan de binnenzijde was niets meer zichtbaar van het schaaldak met grote daklichten. Vanaf de tachtiger jaren ging de bioscoop verder onder de naam Eurocinema.

Foodhall en brouwerij Mout

Na vertrek van Eurocinema en enkele jaren leegstand stond het pand op de nominatie om gesloopt te worden. Toen de oorspronkelijke gevel vrij gaaf tevoorschijn kwam werd een nieuwe bestemming gezocht. Deze werd gevonden in de functie van bierbrouwerij met foodhall. Zecc architecten reconstrueerden het pand waarbij later aangebrachte toevoegingen aan binnen- en buitenzijde zijn verwijderd. Het gehele binnenwerk (bioscoopzalen en verlaagde plafonds) is verwijderd, zodat er weer de min of meer oorspronkelijke open hal (garagebedrijf) overbleef. De voorgevel is gerestaureerd naar het oorspronkelijke beeld, inclusief de ornamenten en details. Het dunne monumentale betonnen schaaldak met daklichten is hersteld. Enkele nieuwe industrieel ogende onderdelen waaronder een serre en een tussenvloer zijn toegevoegd, die een mooi contrast vormen met de oorspronkelijk architectuur. Op het dak siert een opnieuw een metalen frame, nu met de trotse letters MOUT.