Foto: Dudok Architectuur Centrum
De neogotische Onze Lieve Vrouwekerk aan de Naarderstraat werd in 1909-1911 gebouwd naar een ontwerp van architect Wolter Te Riele, een leerling van Pierre Cuypers. De kerk heeft een zeldzame plattegrond die een kruising vormt tussen een kruisbasiliek en centraalbouw. In de kerk bevinden zich gebrandschilderde ramen uit de ateliers van F. Nicolas & Zonen en Max Weiss. De kerk is in 1987 aangewezen als Rijksmonument en werd tussen 1990 en 2005 gerestaureerd. De naastgelegen pastorie, eveneens een ontwerp van Te Riele, is een gemeentelijk monument.
Nadat de in 1892 in gebruik genomen St. Vituskerk aan de Emmastraat begin twintigste eeuw al weer te klein was geworden, werd Pastoor Dr. M.J. Schräder in 1904 aangesteld om een nieuwe parochiekerk tot stand te brengen. Het kerkbestuur kocht hiertoe een terrein aan op de hoek van de Naarderstraat en de Koninginneweg. In 1909 ving de bouw van de nieuwe kerk aan. In september 1911 werd de kerk geconsecreerd en gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen. Het ontwerp voor de kerk kwam van de Deventer architect Wolter Te Riele.
Te Riele ontwierp een driebeukige basiliek die oost-west werd georiënteerd. In 1930 werd het ingangsportaal aangebouwd, eveneens naar ontwerp van Te Riele. De kerk werd geheel opgetrokken uit baksteen en versierd met neogotische ornamenten, zoals spitsboogvensters met natuurstenen driepastraceringen en metalen kruisbloemen. De unieke plattegrond ontstond door in het middenschip een zeshoekige verwijding toe te passen. Hierdoor heeft de kerk een bijzonder open interieur. De viering werd geaccentueerd door een zeskantige vieringtoren met een slanke spits. De kerk kreeg ook een opvallend netgewelf.
De Deventer architect Wolter te Riele (1867-1937) ontwierp vooral kerken. Een deel van zijn opleiding kreeg hij van P.J.H. (Pierre) Cuyers (1827-1921). Te Riele gold als een belangrijk vernieuwer van de neogotische bouwstijl in Nederland. Veel van zijn kerken hebben een plattegrond die voldeed aan de liturgische eisen van hun tijd door een optimaal zicht op het altaar te bieden. Een breed schip was hierbij de meest voorkomende oplossing of, zoals in geval van de Onze Lieve Vrouwekerk in Hilversum, een centraliserende plattegrond. De kerk diende enkele jaren later als voorbeeld voor Pierre Cuypers’ Onze Lieve Vrouwekerk in Venlo.
De kerk bezit een aantal bijzondere kunstwerken. Pastoor Schräder liet een Marianum vervaardigen, een dubbelzijdige beeltenis van een staande Maria in een stralenkrans, dat in het midden van de viering kwam te hangen. Het hoofdaltaar is afkomstig van de Utrechtse kunstenaar Mengelberg. Atelier F. Nicolas en Zonen leverde de gebrandschilderde ramen. 28 ramen, de oudste uit 1912, stellen de Zeven Vreugden en Zeven Smarten van Maria voor. Een latere serie ramen is ontworpen door Max Weiss (1910-1972). Verder bezienswaardigheden zijn de kruiswegstaties, de beelden, het hoofdorgel en de communiebanken.
Naarderstraat 106, Hilversum