Foto: Dudok Architectuur Centrum
De voorman uit de arbeidersbeweging Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919) koos Hilversum als residentie, vanwege de zwakke gezondheid van zijn vrouw, de speelmogelijkheden voor zijn zoontje en zijn binding met de in Hilversum gevestigde drukkerij Nonhebel. Daar werd het anarchistische tijdschrift De Vrije Socialist gedrukt.
F. Netscher beschreef in de Hollandse Revue in 1903 de buurt waar Domela Nieuwenhuis was gaan wonen… Aaneen gebouwde huizenrijen vindt men er niet; alles is in de villastijl gehouden. Architekten, die ‘modern’ bouwen, beproeven er hun krachten in huizen met erkers, boogramen, wit oversausde murenm en daken met roode pannetjes die buiten den gevel uitsteken. En witte schoorsteenen dragen: -een hutspot van de Hollandsche villa, de Engelse cottage en het Zwitsersche alpenhuis. Al die witte bouwknobbels zijn van elkander gescheiden door ijzeren hekjes met smalle ingangen of houten galgbogen. En ’t heet er frisch, en vroolijk, en lief. – Op een dier wegen, door een bouwterrein in exploitatie, de zoogenaamde Schooklaan, tusschen villaatjes in aanbouw, aan een knerpende grindweg, kaal, nog niet beplant, met een groot stuk buitenhemel er boven, staat een vroolijk, koket, proper villahuis met een groote boograamdeur in den voorgevel, en veel licht en lucht er overal rond. Daar woont Domela Nieuwenhuis.
Wat een tegenstelling, vond Netscher, dat deze man woont in een villagebied, dat wordt geregeerd door kapitalisme en rijkelui. De villa werd Annie genoemd naar het in 1899 overleden eerste kind van Domela Nieuwenhuis en Johanna Egberta Godthelp. Veel tijd schijnt Domela niet in Hilversum te hebben doorgebracht. De villa werd gedurende de zomermaanden verhuurd. Domela stierf er in 1919. De villa werd in 1921 verkocht.
Bron: Annette Koenders, Hilversum. Architectuur en Stedenbouw 1850-1940, Zwolle (2001).
Burgemeester Schooklaan 20