Foto: www.gooienvechthistorisch.nl (SAGV424 - Archief van fotograaf Pieter Jan Siewers (1873-1935) )

Home / Architectuur / Architectuur Hilversum / 19e eeuw (1800-1915) / Villa Wisseloord

Villa Wisseloord
1861

‘s-Gravelandseweg 152, Hilversum

Het zo bekende ‘Wisseloord’ stamt uit 1861. Anton Bernhard Sinkel liet het bouwen nadat hij de oude gebouwen had laten slopen. De eerste jaren had het nog de naam ‘Berg-en Dallust’. Drie jaar na de bouw, in de zomer van 1854, overleed Sinkel in Hilversum. Hij was pas 47 jaar oud. In 1867 verkocht zijn weduwe het buiten aan haar 54-jarige nicht Maria Agnes Lipman-Moormann. Zij was een van de vier stiefkinderen van Michael Anton Sinkel, de eerdere eigenaar van ‘Berg- en Dallust’. Een van Lipmans eerste daden in het nieuwe huis betrof de naamgeving. De villa ging ‘Wisseloord’ heten naar het voormalige buitenhuis van Lipman in de badplaats Muiderberg. Van oorsprong was ‘wisseloord’ de naam die vaak gegeven werd aan herbergen langs een handelsroute, waar paarden verwisseld konden worden.

Kort na de Duitse bezetting werd een deel van het huis gebruikt als schoollokalen voor de leerlingen van het Christelijk Lyceum. Hun schoolgebouw was namelijk gevorderd. In 1942 werd het huis het onderkomen van de Wachtdienst Niedersachsen. Toen in 1943 de Duitsers het militaire hoofdkwartier in Nederland verplaatsen van Den Haag naar het veiliger geachte Hilversum, werd ‘Wisseloord’ onderdeel van een soort fort met gebouwen van de Rüdelsheim-stiching aan de Verdilaan als centraal punt. In de tuin van dit instituut bouwden de Duitsers een zeer grote bunker, later Blaskowitz-bunker genoemd. In de villa kwam het communicatiecentrum en ook op dit terrein kwam een bunker. Op 29 december 1944 en 20 maart 1945 bestookten de geallieerden het hoofdkwartier vanuit de lucht. ‘Wisseloord’ werd daarbij niet geraakt. Na de bevrijding volgde een Canadese periode, waarin met de villa niet zachtzinnig werd omgegaan. ‘Wisseloord’ werd in 1969 gesloopt.

Bron: W.I. Engel, Bram van der Schuyt, Ineke de Ronde, Ineke van Bergen-te Nuijl, Lilian du Bois, Maarten Bertrams, Willem Percy Poolman, Ineke de Ronde en anderen, De ’s-Gravelandseweg en zijn bewoners, Hilversum (2005)