Vm. AVRO-studio
1936 / Merkelbach en Karsten
‘s-Gravelandseweg 50-52
In 1936 werd het AVRO-studiocomplex aan de ’s-Gravelandseweg in gebruik genomen. De architecten Ben Merkelbach (1901-1961) en Charles Karsten (1904-1979) ontwierpen een modern studiogebouw in een zakelijk expressionistische bouwstijl. Een tweede studio werd in 1940 aan de overzijde van het Melkpad in gebruik genomen. In 2000 vertrok de AVRO uit het studiocomplex dat sindsdien in gebruik is door verschillende organisaties.
Modern omroepgebouw
In 1931 kocht de Algemene Vereniging Radio Omroep (AVRO) een terrein op de hoek van de ’s Gravelandseweg, Melkpad en Hoge Naarderweg. Een studiocommissie onder leiding van AVRO directeur Willem Vogt hield zich bezig met de bouw van een ‘geheel nieuw modern omroepgebouw’. De opdracht werd gegeven aan de jonge architecten Ben Merkelbach (1901-1961) en Charles Karsten (1904-1979) die met hun in korte tijd uitgewerkte ideeën indruk op de commissie hadden gemaakt. Vogt en de architecten maakten diverse studiereizen naar het buitenland om de nieuwste en meest geavanceerde omroepgebouwen te bekijken.
Expressief gebouw
Het ontwerp van de jonge architecten Ben en Karsten bestond uit meerdere bouwvolumes van verschillende vorm. De gevels werden opgetrokken in gele baksteen onder een plat dak met een overstekende daklijst. Om twee beuken op het terrein te ontzien ontstond de typische uitsparing aan de zijde van de ’s Gravelandseweg. Achter de gesloten muurvlakken bevonden zich de studioruimtes. De ‘openbare vertrekken’, zoals de bestuurskamer, de entreehal en de koffiekamer zijn van grote in staal gevatte glaspartijen voorzien, kenmerkend voor de architectuur van het Nieuwe Bouwen.
Vorm en functie
De hoge akoestische eisen leidden tot een waaiervormige studio. Voor een goede geluidsisolatie moest ieder contact tussen de binnen- en buitenwanden worden vermeden. Zo ontstond een doos-in-doosconstructie met onafhankelijk van elkaar gefundeerde wanden. Elk contact tussen binnen- en buitenwand werd vermeden. Luchtverwarming voorkwam geluid van verwarmingsbuizen. De vorm van de studio werd mede bepaald door het orgel dat achter het podium werd geplaatst. Het orgel, bekend geworden als het Pierre Palla concertorgel, is in 2018 overgebracht naar het Muziek Centrum voor de Omroep. Het is een van de grootste originele theaterorgels van Nederland en een van de best bewaard gebleven exemplaren van Europa.
Uitbreiding
Al na een jaar moest de studio worden uitgebreid. Aan de overkant van het Melkpad ontwierpen Merkelbach en Karsten een tweede studiogebouw dat vanwege de akoestiek de vorm van de klankkast van een viool kreeg en eveneens een doos-in-doosconstructie had. Studio 2 werd in 1940 in gebruik genomen. Via een tunnel onder het Melkpad werden de twee gebouwen met elkaar verbonden. Studio 2 is in 2002 aangewezen als Rijksmonument. Tijdens de bouw werd het eerste studiogebouw uitgebreid met een poortgebouw en een restaurant met grote raampartijen aan de kant van het Melkpad.
Download hier de architectuurwandeling ‘Van Gooise omroepvilla’s tot Mediapark’
Architect
Periode
Locatie
's-Gravelandseweg 50-52, Hilversum