Buitenplaats Land en Boschzigt / Wijngaard
18e eeuws / 20e eeuws

Leeuwenlaan 34, ’s Graveland

Tuinderij Land en Boschzigt aan de Leeuwenlaan in ‘s Graveland is de oudste biologisch-dynamische tuinderij van Nederland. Hier worden sinds 1947 verschillende groenten, fruit en kruiden geteeld. De tuinderij maakt onderdeel uit van de achttiende-eeuwse buitenplaats Land en Bosch. De wijngaard werd in 2008 aangelegd in de ommuurde tuin van de voormalige buitenplaats Spiegelrust.

https://www.landenboschzigt.nl/

Buitenplaatsen

De eerste buitenplaatsen aan de randen van het Gooi werden gesticht in de zeventiende eeuw. De gemeente ’s Graveland verkocht kavels land die in eerste instantie dienden voor landbouw en zandwinning. Maar al gauw ontdekten de eigenaren het aangename en gezonde buitenleven en gebruikten ze de grond voor de aanleg van buitenplaatsen. Hier ontvluchtten ze de drukke stad, waar vooral in de zomer een enorme stank heerste. Op hun buitenplaatsen legden ze fraaie siertuinen en parken aan, vaak aangevuld met groente- en fruittuinen voor eigen gebruik. Rond 1644 liet Anthonis Oetgens van Waveren (1585-1658), oud-burgemeester van Amsterdam, in ’s Graveland de hofstede Spiegelrust bouwen, genoemd naar zijn echtgenote Anna Spiegel.

Land en Boschzicht

‘Land en Bosch’ was een kleine buitenplaats ten zuiden van de Leeuwenlaan. Tot ongeveer 1720 hoorde het terrein tot de naastgelegen buitenplaats Spiegelrust. De naam ‘Land en Boschzicht’ wordt voor het eerst genoemd toen Lodewijk Hovy de Jonge, een Amsterdamse regent, bankier en handelaar, in 1782 eigenaar werd van de buitenplaats. In de anderhalve eeuw daarna ging de buitenplaats meerdere malen in andere handen over. In de tuin van Land en Bosch zijn verschillende fases herkenbaar, met een formele lindenlaan, een landschappelijke aanleg en een terrassentuin uit 1920.

Theekoepel

Bij de buitenplaats hoort de half in het water staande theekoepel met het botenhuis eronder. De exacte datering van de koepel ontbreekt, maar hij wordt al genoemd in een verkoopakte uit 1788. De lange tijd verwaarloosde theekoepel is in 1958 in opdracht van de gemeente gerestaureerd door architect J. Bordewijk.

Tuinderij

Van 1947 tot 2007 was de buitenplaats in handen van de Christengemeenschap, een beweging tot religieuze vernieuwing. Het landgoed werd gebruikt als conferentieoord. De Christengemeenschap verkocht de buitenplaats in 2007 aan Natuurmonumenten. Vanuit de moestuin van de Christengemeenschap ontstond de biologische tuinderij Land & Boschzigt. Vanuit de tuinderij worden een landwinkel, een restaurant en zorgtuinderij geëxploiteerd.

Wijngaard

Een deel van de tuin van het landgoed lag verscholen achter een oude achttiende-eeuwse slangenmuur en was sinds zo’n vijftig jaar in onbruik geraakt. Hier begon Sijmen Brandsma, sinds 1978 werkzaam op de tuinderij, met hulp van vele vrijwilligers met de aanleg van een wijngaard. Nadat de overwoekerde tuin van het vele onkruid was ontdaan, plantte Brandsma in 2008 zo’n 2000 Solaris wijnstokken. De eerste wijn werd gebotteld in 2011 en bleek een heerlijke, soepele witte wijn.

Locatie

Leeuwenlaan 34, 's-Graveland

website: sbddesign.nl