Op de splitsing van de Soestdijkerstraatweg en de Utrechtseweg aan het einde van de Emmastraat staat een voormalig tolhuisje, sinds 2008 een gemeentelijk monument. Hier werd in de negentiende eeuw tol geheven aan reizigers die gebruikmaakten van de weg tussen ‘s-Graveland en Soestdijk. Het tolhuis was tevens de woning van de tolgaarder, degene die de tol inde.
Tolhuizen stonden vaak op strategische punten langs de straat. Vanuit het huis moest goed zicht zijn op de passerende reizigers. Het pandje aan de Soestdijkerstraatweg dateert al van het einde van de achteinde eeuw en fungeerde vanaf 1843 als tolhuis. Begin twintigste eeuw kreeg het na een verbouwing zijn huidige uiterlijk. Het is een sober en eenvoudig gebouwtje, bestaande uit slechts een enkele bouwlaag en een zolder. De gevels zijn opgetrokken in gepleisterde baksteen. De op de kruising gerichte gevel is symmetrisch opgezet met op de begane grond een venster aan weerszijden van de entree.
In 1931 werden de tollen op de weg van ‘s-Graveland naar Soestdijk opgeheven. Het tolhuisje aan de Soestdijkerstraatweg had echter al in 1899 zijn functie verloren, toen de tol ruim een kilometer verderop werd geplaatst. Het oude tolhuisje kreeg toen een horecabestemming, die het nu nog steeds heeft.
Bekijk hier de andere edities van Dudok Architectuur Centrum belicht
Artikel Hilversums Nieuws d.d. 21-11-2014