Kantoorgebouwen algemeen

Kantoorgebouwen

Met de groei in handel, scheepvaart, het verzekerings- en bankwezen en het post- en telegraafverkeer kwam begin twintigste eeuw ook het moderne kantoorgebouw op. Een veelheid aan gebouwen verrees in evenzovele stijlen. De nieuwe bouwmaterialen staal, glas en beton die in de jaren twintig opkwamen, gaven kantoorgebouwen een nieuw uiterlijk. De gebouwen werden efficiënter en functioneler van ontwerp. Grote open glasgevels zorgden voor veel licht en moderne skeletbouw voor flexibele indelingen. Ook na de Tweede Wereldoorlog zette deze trend zich voort tot eind jaren zestig het kantoortuinconcept een nieuwe trend inzette.

De geest van het gebouw

Dudok zocht altijd naar manieren om de geest van een gebouw tot uitdrukking te brengen in de artistieke vormgeving. Het gebruik van nieuwe technieken en materialen alleen was niet genoeg. Bij kantoorgebouwen domineerde het zakelijke aspect van de opdracht, maar toch kon de ‘dienende taak van de bouwmeester’ tot uitdrukking worden gebracht in een tot blijheid stemmende, van licht overgoten werkruimte. Door extra aandacht te besteden aan een herkenbaar silhouet, materialen als marmer en een enkele versiering gingen schoonheid en functionaliteit samen.

Verschillende opdrachten

In 1916 ontwierp Dudok, in samenwerking met architect J.J.P. Oud, het kantoor voor het Leidsch Dagblad in Leiden in Amsterdamse Schoolstijl. Voor opdrachtgevers speelde de naam en faam van de architect ook een belangrijke rol om een representatief kantoorgebouw neer te zetten. Nadat Dudoks naam definitief gevestigd was met het Raadhuisontwerp in Hilversum en De Bijenkorf in Rotterdam, kreeg hij verschillende opdrachten voor grote kantoorgebouwen. Voor de Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank (HAV-Bank) ontwierp hij in Schiedam zijn eerste grote kantoorgebouw. Hierna volgden meer bank- en verzekeringsgebouwen. In 1948 won Dudok een prijsvraag voor het hoofdkantoor van de Hoogovens en Staalfabrieken in Velsen, mede omdat hij een staalskelet toepaste. Eind jaren vijftig ontwierp Dudok een fabriek met kantoorgebouw voor uitgeverij De Boer aan de Vreelandseweg in Hilversum.

De Nederlanden van 1845

Nadat huisarchitect Berlage in 1934 was overleden, gaf verzekeringsmaatschappij De Nederlanden van 1845 Dudok in 1937 opdracht voor de bouw van een kantoorgebouw in Arnhem. Daarna werd Dudok de vaste architect voor het bedrijf. Een ontwerp uit 1939 voor een kantoorgebouw tegenover het Paleis op de Dam in Amsterdam haalde de uitvoering niet. Het gebouw van de verzekeringsmaatschappij aan de Meent in Rotterdam werd in 1952 gerealiseerd; hier opende in 1991 de eerste vestiging van Brasserie Dudok haar deuren. Ook was Dudok betrokken bij de verbouwing van het hoofdkantoor van de maatschappij in Den Haag, dat in 1921 door Berlage was ontworpen.

Extra informatie

Een overzicht en beeldmateriaal van Dudoks kantoorgebouwen vind je op de site dudok.org in de categorie kantoorgebouwen

De website dudok.org is een initiatief van enkele bewonderaars van het werk van Willem Marinus Dudok. De site bevat vooral veel beeldmateriaal van alle ontwerpen van Dudok die ooit zijn gebouwd. Het Dudok Architectuur Centrum en dudok.org werken op onafhankelijke basis samen door beeldmateriaal en informatie met elkaar te delen en incidenteel samen te werken aan projecten.

website: sbddesign.nl